Acompañou e presentou ao conferenciante o coordinador de Actividades da Casa, Ramón Jiménez, en representación do director da mesma e delegado da Xunta, José Ramón Ónega. Jiménez presentou ao conferenciante como gran coñecedor da España do século XIX e lembrou que pronunciou outras conferencias nesta Casa, a última "fai xa case dous anos sobre o Marqués de Salamanca", e que nela presentou o seu libro "Héroes en el olvido". Engadiu que tamén é autor da novela histórica "Honra y rebeldía" e doutros libros como "Pequeña estatuaria de bronce", " Armería vasca de lujo no século XIX", "Desafíos", "Encuentros y Duelos de Honor. Armas de Reglamentos" e da novela "El hombre de las muñecas". Ademais, exerceu durante moitos anos a docencia como profesor numerario de Enxeñería de Materiais e Metalurgia Histórica da Universidade de Vigo, está en posesión do título de Enxeñeiro Europeo –Euroingeniero-, realizou investigacións sobre metalurgia de obxectos de arte antigos, publicados no Consello Superior de Investigacións Científicas e outras importantes entidades, e labores de asesoramento para museos e de experto para anticuarios e salas de poxas internacionais.

Peláez iniciou a súa entretida conferencia cunha visión global da complexidade -máis de cen gobernos- e violencia -terribles guerras: Independencia, Guerras Carlistas, Guerras de África, motíns, sublevacións, algaradas, perda de colonias, desastres de Cuba e Filipinas- dominante ao longo da centuria e unha reflexión sobre as súas posibles causas, expoñendo opinións respecto diso de historiadores como Américo Castro, Sánchez Albornoz e Salvador de Madariaga. Cunha interesante clasificación por grupos de personaxes afíns a moi diferentes ambientes, orixes e actividades, "baixo un punto de vista pouco xulgador de feitos e condutas", fixo un relato seleccionado da vida dalgúns dos personaxes máis destacados, anécdotas, singularidades e comportamentos de reis, iluminados, guerrilleiros, militares, bandidos, políticos, artistas, toureiros, etc.

Ademais, enmarcou os feitos e os personaxes no seu ámbito económico e social e foi facendo encaixar aos personaxes no desenvolvemento de avances e transformacións no ámbito urbanístico e social da capital, partindo de que tanto nos episodios históricos como nos seus protagonistas observábase "unha certa autocensura con ocultación de datos por protección de intereses de altos personaxes". Así, lembrou algúns proxectos importantes como a realización da Canle de Isabel II, "coa destacable achega na canalización de auga con tubaxes de presión de fundición de ferro, feitas na Real Fábrica de Sargadelos de Galicia".

Entre os personaxes abordados por Peláez figuran os reis do período. De Carlos IV referiu as súas afeccións, o sojuzgamiento de María Luisa de Parma, a aceptación de Godoy e o comportamento na súa abdicación; de María Luisa de Parma, o seu carácter furioso, o seu amor por Godoy, que tivo 24 embarazos e 14 fillos e o descubrimento dun documento do seu confesor manifestando que ningún deles o era do lexítimo matrimonio; de Godoy, a orixe da súa valimiento, a súa fulgurante carreira militar e o seu comportamento político; de Fernando VII, o sentimento de amor e odio cara á súa nai, a derrogación da Constitución de 1912, a traizón aos seus súbditos, o Trienio Liberal e que foi amante da Naranjera, que tamén o era, simultaneamente, do bandido Luis Candelas.

Peláez referiuse así mesmo a José I; a Napoléon, a súa relación coa guerra de España, o final da súa vida en Santa Helena, os seus amores finais coa esposa do Conde de Montolón, a súa morte e manipulación do cadáver e a poxa do seu pene, en 1999, en Chrysties, e a María Cristina de Borbón, a quen atribuíu carácter intrigante.

Detívose así mesmo en Isabel II, a súa lista de amantes, na que puxo en dúbida a Olózaga e Salamanca e sinalou como recoñecidos publicamente a: xeneral Serrano, José María Ruiz de Arana (El Pollo Arana), Enrique Puigmoltó, Miguel Tenorio de Castilla e Carlos Marfiori e Calleja, que a acompañou ao desterro; en quen foi o seu marido, Francisco de Asís, reputado de inmoral, ao que atribuíu "varias amantes femininas e unha relación definitiva cun home de apelido Meneses con quen vivirá ata a súa morte, despois da súa separación de Isabel II"; en Amadeo de Saboya e en Alfonso XII e os seus matrimonios con María de las Mercedes e María Cristina de Habsburgo.

No capítulo dos guerrilleiros o conferenciante falou do Cura Merino, A Partida do Brigante, A Morena, A Brita, Juana a Loca, Fermina a Navarra, A Matahombres, o Capuchino e Franceschi, Porlier o Marquesito e o Cura Santa Cruz.

No dos militares, citou a Espartero, Serrano, Narváez, Ros de Olano, xeral Concha, Marqués del Duero, Prim e Weyler; no dos banqueiros a Salamanca e a súa relación con Isabel II e Guy Stefan; no dos poetas a Larra e Espronceda; no dos iluminados a Sor Patrocinio, a Monja de las Llagas; e no dos toureiros a Paquiro, Cúchares e El Tato.

No dos bandoleiros, ao Tempranilllo e a súa fase de comandante do Escuadrón de Protección e Seguridade Pública de Andalucía e a Luis Candelas, o máis soado bandido madrileño, amante da Naranjera, que compartiu con Fernando VII.